ޙުސައިން ޞަލާޙް ޔޫސުފް
އެހެން ރޭތަކާ މާބޮޑު ތަފާތެއް ނެތެވެ. އުޑުމަތި ސާފެވެ. ހިތްފަސޭހަ މަޑުފިނި ވައިރޯޅި ޖެހެމުންދާ ރެއެކެވެ. ދިވެހިންގެ ކޮންމެ މީހަކު ވެސް އެރޭ ނިދަން އޮށޯތީ މާދަމާ ކުރާނެ ކަންތައްތަކުގެ ޕްލޭން ކުރަމުންނެވެ. މަސްވެރިން މަހަށް ދިއުމަށެވެ. ދަރިވަރުން ސުކޫލަށް ދިއުމަށެވެ. އަނެއްބަޔަކު ވަޒީފާއަށް ދިއުމަށެވެ. އެހެން އެފަދަ ރޭތަކާ ހަމަ އެއްވެސް ތަފާތެއް ނެތެވެ. އަޅުގަނޑު ހުރީ މާލެއަކު ނޫނެވެ. ރަށުގައެވެ. އެ ދުވަސްވަރު ކޭބަލް ޓީވީ ނުހުންނާތީ ވެސް ތޯއްޗެކެވެ. މީހުން ނިކަން އަވަހަށް ނިދައެވެ. އަޅުގަނޑު ވެސް ސްކައުޓު ހަރަކާތުގެ ކަމެއްގައި ބައިވެރިވުމަށް ޓަކައި ވަރަށް ފަތިހާ ސުކޫލަށް ދާންޖެހިފަ އޮތީމަ ވަރަށް އަވަހަށް ނިދައިފީމެވެ.
ވަރަށް ފަތިހާ ތެދުވެ ނަމާދުކޮށް ޔުނިފޯމް އަޅައި ތައްޔާރުވެގެން ސްކޫލަށް ހިނގައްޖައީމެވެ. އެތާކުން ވެސް ހަމަ އެއްވެސް ތަފާތެއް ނުފެނެއެވެ. ހަމަހުރިހާކަމެއް ވެސް ރާވާފައި އޮތްގޮތަށް ކުރިއަށް ދިޔައެވެ. ސުކޫލުގައިވީ ދޮޅުގަޑިއިރެއްހާއިރުއެވެ. ގެއަށް އައިސް ރޭޑިޔޯ ހުޅުވަން އުޅުމުން، އެއިން އެއްވެސް އަޑެއް ނާންނަވާހަކަ މަންމަ ބުނުއްވައިފިއެވެ. އެހެންވެސް ވެދާނެތާއެވެ. އެއީ އަދި ކޮންމެހެން އެހެންގޮތަކަށް ވިސްނާންޖެހޭ ވަރުގެ ކަމަކަށް އަޅުގަނޑަކަށް ނުވިއެވެ. ނަމަވެސް މާގިނައިރުތަކެއް ނުވެ އެހެންގޮތަކަށް ވިސްނަން ޖެހިއްޖެއެވެ. ތަފާތު ވާހަކަތައް ރަށުތެރޭގައި ފެތުރެން ފަށައިފިއެވެ. މޯބައިލް ފޯނު ހުންނަ ދުވަސްވަރެއް ނޫނެވެ. ތަނަކަށް ގުޅައިގެން ވެސް މަޢުލޫމާތެއް ހޯދޭނީ ވެސް އެހެންނަމަތާއެވެ. ކޮންމެއަކަސް ހެނދުނު ވީވަރަކަށް ފެތުރޭ އަޑުތައް ދިޔައީ ގަދަވަމުންނެވެ.
ގިނައިރުތަކެއް ނުކޮށް ރަށުއޮފީހާ ދިމާލަށް އަޅުގަނޑު ވެސް ދުއްވައިގެންފީމެވެ. ކަމެއް ސާފުވާވަރުވީ އަދި އެ ހިސާބުންނެވެ. އަޅުގަނޑު އަދި އުމުރުން ހަގެއްކަމަކު މި ދިމާވި ކަންތަކުގެ ބޮޑުކަމާއި ބިރުވެރިކަން ހިތަށް ވެރިވުމާއިއެކު ގައިން ހީބިހި ނަގައިގެން ދިޔައެވެ. އެހެންވާނެތާއެވެ. އިވުނުއަޑަކީ މާލެއަށް ބަޔަކު އެރި ޚަބަރެވެ. ރައްޔިތުން މަރަމުންދާ ވާހަކައެވެ. ސަރުކާރުގެ ބޮޑުން ހައްޔަރުކުރި ވާހަކައެވެ. ހަދާނެ އެއްވެސްގޮތެއް ނޭނގިފައި ހިނދުކޮޅަކަށް އަޅުގަނޑަށް ހުރެވުނެވެ. އަޅުގަނޑުގެ މާމަ ވެސް ވީ މާލޭގައެވެ. މާމައަށް ކިހިނެއްވާނެ ބާވައެވެ. އިސާހިތަކު ކާޑުގެ ބާވަތްތައް ކޮންޓްރޯލް ކޮށްގެން ވިއްކަން ފަށައިފިއެވެ. މާލޭގައި ތިބި ތިމާގެ މީހުންގެ ޚަބަރެއް ލިބޭތޯ މީސްތަކުން ކޮޅުކޮޅުމައްޗަށް ދުވަން ފަށައިފިއެވެ. މުޅިރަށުތެރޭގައި ބިރުވެރިކަން އުފެދި ހިތްބަލިމީހުން ރޯން ވެސް ފަށައިފިއެވެ.
އާދެ! މި ދެކެވުނީ 1988 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެންބަރު މަހުގެ 3 ވަނަ ދުވަހުގެ ވާހަކައެވެ. އަތޮޅުތެރޭ ރަށެއްގައި ތިބި މީހުންގެ ހާލު ހުރި ގޮތުގެ ވާހަކައެވެ. މާލޭގެ ރައްޔިތުން ނިދިން ހޭލައްވާލީ ބަޑީގެ އުންޑައިގެ އަޑަށެވެ. އެ އަޑަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ސަމާލުވި އެކަކީ އެ ވަގުތު ސިފައިންގެ ގޭޓްގެ ޑިއުޓީއަށް ހުރި ޙުސައިން އާދަމްއެވެ. ފިސާރި ހުށިޔާރުކަން މަތީ ދުޝްމިނުންނަށް ހަމަލާ ދެމުން ދިޔަކަން އެއީ އެހެން ސިފައިންނަށް ތައްޔާރުވާން ލިބުނު ފުރުޞަތުކަމަށް ވެގެން ދިޔައެވެ. އިސާހިތަކު ސިފައިން ތަފާތު ދިފާޢީ މަޤާމުތަކުގައި ޤާއިމުވެ ތިބެ ދުޝްމިނުންނަށް ހަމަލާދޭން ފެށިއެވެ.
ފަހުގެ ތާރީޚަށް ބަލާއިރު ހަނގުރާމައިގެ މާބޮޑު ވިސްނުމަކާ ނުލައި ދިރިއުޅެމުން އައި ސިފައިންނަށް ހަނގުރާމައަކަށް ތައްޔާރުވުމަށް ވިސްނާނެ އެންމެ ވަގުތުކޮޅެއް ވެސް ނުލިބި ފުރަތަމަ ވެސް މި ޖެހުނީ ހަނގުރާމަ ކުރާށެވެ. ޒަމާނީ ހަތިޔާރު ހިފައިގެން، ފުރިހަމައަށް ތައްޔާރުވެފައި އޮތް ދުޝްމިނުންގެ ލަޝްކަރަކާ ހަނގުރާމަ ކުރާށެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ޒަމާނީ ހަތިޔާރެއް ނެތެވެ. ބައެއްކަހަލަ ހަތިޔާރު ހުއްޓެއްކަމަކު ތަމްރީނު ލިބިފައި ތިބި މީހުން މަދުވުމުގެ ސަބަބުން އެ ހަތިޔާރެއް ބޭނުންކުރަން އެނގޭ މީހުން އެހާމެ މަދެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަޅުގަނޑުމެން ސިފައިން ހަމައެންމެ ތަންފުކެއް ވެސް ދޫނުކޮށް މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީނާއި މި ލޮބުވެތި ޤައުމުގެ ދިފާޢުގައި އެކުރި ހަނގުރާމައަކީ މިއަދުގެ ސިފައިން ވެސް ފަޚުރުވެރިވުން ޙައްޤު ހަނގުރާމައެކެވެ. ހާދަހާވާ ހިތްވަރުގަދައެވެ. ހާދަހާވާ ކެތްތެރިއެވެ. އެއް ބަޔަކަށް ކާއެއްޗެއް ނުލިބި އެތައް އިރަކު ތިބެން ޖެހުނެވެ. އަނެއް ބަޔަކަށް ހަމައެކަނި ކަޅުސައި ޕެކެޓަކުން ފުއްދާލަން ޖެހުނުއިރު ދެންތިބި ބަޔަކާއި ހަމަޔަށް ފޯރީ މުގުރިހަކޮޅެއް އެކަންޏެވެ. އެކައްޗެއް ނުލިބި އިރުއޮއްސުމާ ހަމައަށް ތިބެންޖެހުނު މީހުން ވެސް ތިއްބެވެ. ޒަޚަމްވެފައިވާ ހާލު، ބަޑީގެ ކައިރީގައި އިށީންގޮތަށް އެހެން ބަޔަކު އައިސް ނަގައިގެން ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންދަންދެން ވެސް އެގޮތުގައި ދުޝްމިނުންނަށް ހަމަލާ ދެމުން ގެންދިޔަ ސިފައިން ވެސް ތިއްބެވެ.
ދުޝްމިނުންގެ ވަޒަނުގެ ކުރިމައްޗަށް ނުކުންނަން ޖެހުނުހިނދު އެކަމާ ވެސް ކުރިމަތިލާފައިވަނީ ފިސާރި ސާބިތުވެ ތިބެއެވެ. ވަރުގަދަ ހަމަލާތައް ބަދަލުކުރެވެމުން ދަނިކޮށް ސިފައިންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ޖެހިލުމެއްނެތި ބަޔަކު ނުކުމެ ދުޝްމިނުންނަށް ޙަމަލާދިނުން ވެގެންދިޔައީ ދުޝްމިނުން ވެސް ހައިރާންވެ އެމީހުންގެ ހިތްތަކަށް ބިރުވެރިކަން ވެރިވި ކަމެއް ކަމުގައެވެ. ދުޝްމިނުންނަށް ދެވަނަ ވިސްނުމަކަށް ދިއުމަށް މަޖުބޫރުކުރުވި ކަމެއްކަމުގައެވެ. ދިވެހި ސިފައިންގެ ހިތްވަރާއި ފަންވަރު ފެނި މާލެ ނުހިފޭނެކަން ޔަޤީންވުމުން ފިލައިގެންދާނެ ގޮތެއް ރާވަން މަޖުބޫރުވި ކަމެއްކަމުގައެވެ. ކޮންމެއަކަސް ދިވެހި ސިފައިން އެ ދުވަހު އެ ދައްކުވައިދިން ސާބިތުކަމަކީ ހަމަ ހައިރާންވާވަރުގެ ކަމެކެވެ.
އެ ދުވަހު މި ދީނާއި ޤައުމަށް ޓަކައި ފުރާނައިން ޤުރުބާންވި ދިވެހި ލޮބުވެތި ދަރިންގެ ހަނދާން މިއަދު އެބަ އާކުރަންޖެހެއެވެ. ކުރީދުވަހު އެކުގައި ވާހަކަދައްކައި ސަމާސާކޮށް ހިތްއުފާވާކަހަލަ ވާހަކަދައްކާ އުޅުނު ރަޙްމަތްތެރިޔާ އަނެއްދުވަހު ވަކިވެގެން ދިޔުމުން ހާދަހާވާ ފުންއަސަރުތަކެއް ކުރިއެވެ. ރޮވުނެވެ. ކުއްލިއަކަށް މި ހިނގާދިޔަ ކަމަކުންނެވެ. ޖެހިގެން އޮތް އެނދުގައި ނިދަން އޮންނަ އެކުވެރިޔާ ޖެހިގެން އައިދުވަހު ލެއިގެ ކޯރެއްގެ ތެރޭގައި އޮއްވާ ފެނުމުން ހިތަށްކުރާނެ އަސަރު ވިސްނަވާށެވެ. މައިންބަފައިންނަށް އެބައިމީހުންގެ ލޯބިވާ ދަރިފުޅު ލެއިން ފޯވެފައި އޮތްތަން ފެނުމުން އެކުރާ އަސަރު އަޅުގަނޑަކަށް ބަޔާންކޮށްދޭކަށް ކުޅަދާނަވެގެނެއް ނުވެއެވެ. ލޯބިވާ ދަރިން އެމީހުންގެ ބައްޕައާ ވަކިވާން ޖެހުމުން އެ ލިބުނު ހިތާމަ ތަޙައްމަލުކުރުން އެ ކުދިންގެ މައިންނަށް ކެތްވާނެބާވައެވެ. އެއީ ކޮންފަދަ ހިތްދަތިކަމެއް ގެނެސްދިން ދުވަހެއް ހެއްޔެވެ. އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން 19 ދިވެހިން ޝަހީދުކޮށްލީ އެމީހުންގެ ކޮންކުށެއް އޮވެގެން ހެއްޔެވެ. މާތް ﷲ އެބައިމީހުންނަށް ސުވަރުގޭގެ ދާއިމީ ނިޢުމަތް މިންވަރު ކުރަށްވާށިއެވެ.
ދިވެހި ތާރީޚަށް ނަޒަރު ހިންގާލާއިރު ދިވެހިންގެ މިނިވަންކަން ހަމަކޮންމެ ފަހަރަކު ވެސް ގެއްލިފައިވަނީ ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ޚާއިނުންތަކެއް އުފެދި އެބައިމީހުންގެ މަދަދު ދުޝްމިނުންނަށް ލިބިގެންނެވެ. ނޮވެންބަރު 3 ވެސް އައީ ތާރީޚީ މި ޙަޤީޤަތް ތަކުރާރުކުރަމުންނެވެ. ހަމަމިއާއިއެކު ތާރީޚީ އެހެންކަމެއް ވެސް އެ ދުވަހު ތަކުރާރުވިއެވެ. ދިވެހިންގެ އެއްބައިވަންތަކަމެވެ. އިސްލާމްދީނާއި މި ލޮބުވެތި ފަސްގަނޑަށް ހުރި ކުލުނުގެ މަތިވެރިކަމެވެ. ދީނާއި ޤައުމަށް ޓަކައި ޤުރުބާންވުމަށް ޖެހިއްޖެ ކޮންމެ ހިނދެއްގައި ދިވެހި ސިފައިން ފަސްނުޖެހޭނެކަމެވެ. އުތީމު ތިން ތަކުރުންގެ ހިތްވަރު ނެރެން ޖެހިއްޖެ ހިނދެއްގައި އެ ހިތްވަރު ވެސް ނެރޭނެކަމެވެ. ޝަހީދުވާން ޖެހިއްޖެ ނަމަ އަލިރަސްގެފާނު ފަދައިން ވާނެކަމެވެ. ޙަމަލާ ދޭން ޖެހިއްޖެނަމަ ދޮންބަންޑާރައިންގެ ޙިކުމަތު އަމަލީގެ ބޭނުން ހިފާނެކަމެވެ.
