ޝަހުމާ ޢަލީ
ސިފައިންގެ ޚިދުމަތް ފަށައިފައި ވަނީ 1892 ވަނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހުގެ 21 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެ ދުވަހުން ފެށިގެން މިއަދާ ހަމައަށް އައިއިރު ވެސް ދިވެހި ސިފައިން ތިބީ ނުގުޑާ ފަދަ އަޒުމެއްގައެވެ. ސިފައިންގެ އަހަރީ ދުވަސް ފާހަގަކުރާއިރު ސިފައިންގެ ޚިދުމަތުގެ ވާހަކައަކީ ކޮންމެހެން ވެސް ދައްކަންޖެހޭ ވާހަކައެއް ކަމުގައި އަޅުގަނޑު ދެކެމެވެ. ސަބަބުތައް ބައިވަރެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤައުމީ ދިފާޢީ ބާރުގައި ޚިދުމަތްކޮށްލުމަކީ ދިވެހި ދަރީންނަށް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ޝަރަފަކާއި އުފަލެކެވެ. ޝައްކެއް ވެސް ނެތެވެ. މިހެން ނުވާންވީ ސަބަބެއް ނެތެވެ. އެހެނީ އެ ޚިދުމަތަކީ ޤައުމަށް ޓަކައި ވެވޭ އެންމެ މަތިވެރި ޤުރުބާނީ ކަމަށް ވާ ކަމެވެ. އެހެންކަމުން މި ޚިދުމަތުގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަކީ އެހެން ވަޒީފާތަކާ އަޅައިބަލާއިރު އެތައް ޤުރުބާނީތަކެއް ވާންޖެހޭ ބައެކޭ ދެންނެވިދާނެއެވެ. އަމިއްލަ ކަންކަމުން ފެށިގެން ޢާއިލީ ކަންކަމުގައި ވެސް ވެވަޑައިގަންނަވަން ޖެހޭ ޤުރުބާނީގެ ވާހަކައެވެ. އެއްގަމާއި ކަނޑާއި ވައިގެ މަގުން މުޅި ރާއްޖޭގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ޓަކައި ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް ގިނަގުނައެވެ.
ޤައުމާއި ރައްޔިތުން ގޮވައިލާ ކޮންމެ ގޮވައިލުމެއްގެ އަޑު އެންމެ ފުރަތަމަ އިވޭ ހިސާބުގައި ތިބޭ ބަޔަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤައުމީ ދިފާޢީ ބާރުކަން ކަށަވަރެވެ. އެ ގޮތުން ޤައުމަށް ކުރިމަތިވާ ކޮންމެ ހާލަތެއްގައި ފަސް ޖެހުމެއް ނެތި ކުރިމަތިލައި ލާމަސީލު މިސާލު ދައްކާފައިވެއެވެ. ދުރު ނޫން މާޒީއެއްގައި ހިނގާފައިވާ ކަންކަމަށް ބަލައިލާއިރު، ސުނާމީ ކާރިސާގެ ދުވަސްވަރުގައި ސިފައިން އެ މީހުންގެ ޤައުމީ ވާޖިބު އަދާކުރުމުގައި ރެއާއި ދުވާލު ވަރުބަލި ކަމެއް ނެތި ހޭދަކޮށްފައިވާ މަންޒަރަކީ މިއަދު ވެސް އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޯމައްޗަށް ސިފަވާ އުފާވެރި، އެހެނަސް ހިތާމަވެރި މަންޒަރެކެވެ. ސިފައިންގެ ލަވައިގައިވާ ފަދައިން:
އިސްނަގާ ކުރިއަށް ދާނީ ސިފައިން ޢަޒުމުގާ ސީދާ ވާހެން
ޤައުމީ ޚިދުމަތް ރޭދުވާ ހޭދަކޮށްލައިގެން ދޭނީ
ފަސްގަނޑާ ދީނާ ޤައުމަށްޓަކާ އޭގެ ރޫޙާނީ ބާރުން
ޤައުމީ ޚިދުމަތް ނަޞްރު އެދި ޝަހީދީ ލޭ ޖިހާދުގައި ދޭނީ
ފަސްގަނޑާއި ޤައުމަށް ޓަކައި އިސްނަގައި ނިކުތީ ވަރުގަދަ ޖިހާދަށެވެ. ރޭދުވާ ހޭދަކޮށްލަނީ ޤައުމީ ޚިދުމަތުގައެވެ. އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގައެވެ. އިންސާނީ ޚިދުމަތުގައި އެ މީހަކު ހުރި ތަނަކުން އެންމެ ގާތުގައި ތިބި ބަޔަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ. އެއީ ޢާއިލާގެ މީހެއްތޯ ވަކި މިވެނި މީހެއްތޯ ބެލުމެއް ނެތިއެވެ. އޭގެ ކުރިންނާއި ފަހުން ވެސް ޤައުމަށް ދިމާވި ހައްސާސް ކޮންމެ ދަނޑިވަޅެއްގައި ވެސް އެ ރޫޙު ފެނިފައިވެއެވެ. ކަނޑުމަތީގައި ހިނގާ އެތައް ނުރައްކާތެރި ހާދިސާތަކެއްގައި އަމިއްލަ ފުރާނައަށް ބެލުމެއްނެތި އެހެން މީހުންނަށް އެހީތެރިވެފައި ވަނީ އުފަލާ އެކުގައެވެ. މި ޚިދުމަތުގައި އުޅެނިކޮށް ދުނިޔެ ދޫކޮށްފައި ވަނީ ކިތަން ސިފައިންތޯއެވެ. އެ އެންމެ ބޭފުޅުންނަށް ސުވަރުގޭގެ ދާއިމީ ނިޢުމަތް މިންވަރު ކޮށްދެއްވުން އެދި ﷲގެ ހަޞްރަތުގައި ދުޢާ ދަންނަވަން. ޚިދުމަތުގައި ތިއްބެވި ސިފައިންނަށް އައްސަރިބަހާއި ސާބަސް ދަންނަވަން.
ދިވެހި ސިފައިންގެ ޚިދުމަތުގެ ތެރެއިން ކޯސްޓުގާޑުގެ މާލިމީންނާއި ނެވިންނާއި ކަލާސީނުންގެ ޚިދުމަތް މި ފާހަގަކޮށްލަނީ ސިފައިންގެ އެހެން ބޭފުޅުންގެ ޚިދުމަތްތައް ގިނަގުނަކަން އެނގޭ ހާލުގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ސިފައިންގެ ޤައުމީ ޚިދުމަތުގެ ތެރެއިން އެ ޚިދުމަތެއް އަޅުގަނޑު އެންމެ ގާތުން ތަޖުރިބާކޮށްފައިވާ ދިފާޢީ ބާރުގެ ކޯސްޓުގާޑުގެ ޚިދުމަތުގެ ވާހަކަ މި ގެންނަނީ ސިފައިންގެ އެހެން ފަރާތްތަކުގެ ކިބައިން މަޢާފަށް އެދެމުންނެވެ. ކަނޑުމަތީގައި ހިނގާފާނެ ނުރައްކާތެރި ހާދިސާއަކަށް ބަލަބަލައި ކޯސްޓުގާޑުގެ މާލިމީންނާއި ނެވިންނާއި ކަލާސީނުން އަބަދުވެސް ތިބެނީ ތައްޔާރީ ހާލަތުގައެވެ. މިކަން ކޯސްޓުގާޑުގެ ލަވައިން ވަރަށް ރަނގަޅަށް ސިފަވެއެވެ. މި ތަނުގައި މި ލަވައިގެ ތަންކޮޅެއް ނަކަލުކޮށްލާނަމެވެ.
ކުރިމަތިވަމުންދާ ކާރިސާތަކުގައި ކަނޑާއި ވައި އިސްނަގާ
ޤާބިލުކަމާ އެކު ޖޯޝުގައި މަދަދާއި އެހީތެރި ވާނަމޭ
ހާލުގައި ޖެހޭ ހިނދު މީހުނާއި މުދަލާ ސަލާމަތްކުރުމުގައި
އާދޭހެވެ. މިއީ ވަރަށް ބޮޑު ތެދެކެވެ. މިއީ ހަމައެކަނި އިބާރާތްތަކަކުން އަމުނައިލައިފައިވާ ޅެން ބައިތުތަކެއް ނޫނެވެ. މި ކަޑިތަކުގައި ވަނީ ދިވެހި ސިފައިންގެ ޚިދުމަތުގެ ކުޑަމިންވަރެއް ކަމުގައި ދެންނެވުން ކުށަކަށް ނުވާނެއެވެ.
އާދޭހެވެ. މިއީ ވަރަށް ބޮޑު ތެދެކެވެ. މިއީ ހަމައެކަނި އިބާރާތްތަކަކުން އަމުނާލާފައިވާ ޅެން ބައިތުތަކެއް ނޫނެވެ. މި ކަޑިތަކުގައި ވަނީ ދިވެހި ސިފައިންގެ ޚިދުމަތުގެ ކުޑަމިންވަރެއް ކަމުގައި ދެންނެވުން ކުށަކަށް ނުވާނެއެވެ.
އެ ބޭފުޅުން ނަފުސަށް ވުރެ ކުރިއަށް ޤައުމު އިސްކޮށް އެހީތެރިވީ އެހެން މީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭނެ ޝުކުރާއި ތަޢުރީފުގެ ބަސްތަކަކަށް ނޫނެވެ.
ދިވެހި ސިފައިންގެ ޢާއިލާތަކުން ސިފައިންނާއި ޤައުމަށް ޓަކައި ވާ ޤުރުބާނީއަކީ ވަކި ކުޑަ ކަމެއް ނޫނެވެ. ކަނޑުމަތީގައި ކުއްލިއަކަށް ދިމާވާ ހާދިސާތަކުގައި ވަގުތުން ފުރަންޖެހުމުން ޢާއިލާތަކުން ބައެއް ފަހަރު އުފުލަންޖެހޭ ތަކުލީފުތައް ތަޖުރިބާކޮށްފައިވާ މީހެއްގެ ގޮތުން ބުނެލަން ބޭނުންވަނީ ކަނޑުމަތީގެ ހާދިސާއެއް ހިނގައިގެން ސިފައިންގެ މީހާއަށް ފޯނު އަންނައިރު އެ ވަގުތު އުޅެނީ މަގުމަތީގައި ކަމުގައި ވިޔަސް އެ ސިފައިންގެ މީހާ ޚިދުމަތަށް ފޮނުވުމަށް ފަހު ހުރި ހިސާބަކަށް ގެއަށް ދަނީ ނުރުހުންތެރިކަމެއް ނުދައްކައެވެ. އެއީ އެ ވަގުތު އަޅުގަނޑަށް ވުރެ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވާ އެހެން ފަރާތްތަކެއް ވާކަން ދެނެގެންނެވެ. އެ ހާލަތުގައި ކަނޑުމަތީގައި ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިވެފައިވާ ބަޔަކަށް އެންމެ ސިކުންތުކޮޅަކީ ވެސް މުހިންމު އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ދެކިގެންނެވެ.
މޫސުން ގޯސްވެއްޖެ ނަމަ އަބަދުވެސް ތިބެނީ ދެންމެދެންމެ ފުރަންޖެހިދާނެކަން ހިތުތެރޭގައި ބާއްވައިގެންނެވެ. ކަނޑުގަދަވެ ކަނޑުމައްޗަށް އެހެން އުޅަނދުފަހަރަށް ނޭރޭ ހާލަތުގައި ފުރާނަ އަތްމައްޗަށް ލައިގެން ކަނޑުމައްޗަށް ފިރިމީހާ ނިކުންނައިރު، ގޭގައި އޮންނައިރު ބައެއް ދެވަނަ ފަހަރަށް އެނބުރި އަތުވެދާނެކަމުގެ އުންމީދު ކުޑަވާ އެތައް ހާލަތްތަކެއް ވެސް ދެއެވެ. ރޭގަނޑު ދަންވަރު ދޭއްތިނެއް ޖަހާއިރު ދާންޖެހޭ ފަހަރުގައި ކަނޑު ގަދަ ރެއެއްކަން އެނގޭއިރު ވެސް ހިތްހަމަ ޖައްސާލަނީ އެ ދިޔައީ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވެފައިވާ އެހެން ބަޔަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭންކަން ހިތަށް ވިސްނައިދެމުންނެވެ. މި ގޮތުގައި އޮވެވެނީ ހިކިފަސް ތަނަށް އަންނާނެ އިރެއްގެ އިންތިޒާރުގައެވެ. މިއީ އަދި އެންމެ ކަމެއްގެ ވާހަކައެވެ. މި ފަދަ އެތައް ކަންތައްތަކެއް ސިފައިންގެ އެކި ޢާއިލާތަކުން ތަޖުރިބާކޮށްފައި ވާނޭކަން ޔަޤީނެވެ. އެ އެންމެ ޢާއިލާތަކަށް ދަންނަވާލަން ބޭނުންވަނީ ތިޔަ ބޭފުޅުން ތިޔަ އަދާކުރައްވަނީ ދިވެހި ސިފައިން ކުރައްވާ ޤައުމީ ޖިހާދުގެ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް ކަމުގައެވެ. ދިވެހި ސިފައިންގެ އަގު ނުކުރެވޭ ޚިދުމަތަށް ނިމުމެއް ނެތް ޝުކުރެއް ދަންނަވަމެވެ.
