ޑރ. އިބްރާހީމް ޒަކަރިއްޔާ މޫސާ
ހޫދު ސޫރަތުގެ ހަވަނަ އާޔަތުގައި ބަޔާންވެގެންވެއެވެ. “މާތް ﷲ އެ އެއްޗަކަށް ރިޒުޤު ކަޑައަޅުއްވާފައިނުވާ ގޮތެއްގައި ފިރުކޭ (ދިރޭ) އެއްވެސް އެއްޗެއް ބިމުގައި ލައްވާފައި ނުވެއެވެ.” ޝައްކެއްނެތެވެ. ދުނިޔެއަށް ނޭވާލާ ކޮންމެ ދިރޭއެއްޗެއްގެ ދިރުން ދެމެހެއްޓުމުގެ އަސާސީ ސަބަބަކީ، ރިޒްޤެވެ. އަދި އެއްވެސް ނަފުސެއް، އެ ނަފުސަކަށް މާތްﷲ ދެއްވުމަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ރިޒުޤު ފުރިހަމަކޮށް އެ ނަފުސަކަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ އަޖަލު ހަމަވެގެން މެނުވީ މި ދުނިޔެއިން ނުދާނެއެވެ. އެހެންކަމުގައިވާއިރު، ދުނިޔޭގައި ދިރިއުޅޭ އިންސާނީ ނަސްލުތަކުގެ ތެރެއިން އެއްބަޔަކަށް ލިބޭ ރިޒުޤު ގިނަވެފައި، އަނެއްބަޔަކު ބަނޑަށް ޖެހެމުން ދަނީ ކީއްވެބާވައެވެ؟ ހަށިތަކަށް ނުކުޅަދާނަވާ މިންވަރަށް ކާތަކެތި އެތެރެކުރާ މީހުން ފަލަބަލީގެ ޝިކާރައަކަށް ވަމުންދާއިރު އަނެއްބަޔަކު، ކާބޯތަކެތި މަދުވުމުގެ ސަބަބުން ކާޑު ބަލީގެ ވޭނުގައި ދުވަސްތައް ގުނަމުންދަނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟
ކޮންމެ ދިރޭއެއްޗެއް ދުނިޔެއަށް ވުޖޫދުވެގެންދަނީ، އެ އެއްޗެކަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ރިޒުޤަކާ އެކުގައެވެ. ދުނިޔޭގައި މާތްﷲ ލައްވާފައިވާ ރިޒްޤުގެ މިސާލަކީ، އިންސާނާގެ އަމިއްލަ ހިޔަނީގެ މިސާލެވެ. އިންސާނާއާއެކު ހިޔަނި ވާފަދައިން އެ މީހެއްގެ ރިޒުޤު ވެސް އެމީހަކާ އެކުގައިވެއެވެ. އަދި އެމީހަކު ދާހާތަނަކަށް ހިޔަނި ވެސް ދާފަދައިން އޭނާގެ ރިޒްޤު ވެސް ދެއެވެ. އެކަމަކު ރިޒްޤު ލިބިގަތުމަށް ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކުރުމަކީ އިންސާނާގެ އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރުގައިވާ ކަމެކެވެ.
މި ދުނިޔެ މާތްﷲ ހައްދަވާފައިވަނީ، މިތަނަށް އުފަންވާ ބައެއްގެ ބޭނުންތައް ފުއްދޭނެހާ ފުރިހަމައަށެވެ. އިންސާނުންނަށާއި އެ ނޫންވެސް ހެއްދެވިހާ ތަކެއްޗެއްގެ ދިރިހުރުމަށް ބޭނުންވާ ވަސީލަތްތަކާއެކުގައެވެ. ދުނިޔޭގައި މާތްﷲ ލެއްވިހާ ވަސީލަތްތަކާއި މުއްސަނދިކަމެއް ހުރިހާ މަޚްލޫޤުން އިންސާފުވެރި ގޮތެއްގައި ޙިއްސާކުރަން ޖެހޭގޮތުގައެވެ. ދުނިޔެ އާރާސްތުކުރުމާއި އިންތިޒާމު ކުރުމުގެ ފުރިހަމަ އިޚްތިޔާރު އިންސާނުންގެ އަތްމައްޗަށް ދޫކޮށްލައްވާފައިވާ ގޮތުގައެވެ. އެހެންކަމާއެކު މި ދުނިޔެ އާރާސްތުކޮށް އާބާދުކުރުން ނުވަތަ ބަރުބާދުކުރުމުގެ އިޚްތިޔާރު އިންސާނުންނަށް ލިބިގެންވެއެވެ. މި އިޚްތިޔާރުގެ ބޭނުން ހިފަމުން ދާގޮތެއްގެ މައްޗަށް މުޅި ދުނިޔޭގެ އިންސާނީ ނަސްލުތައް މިވަނީ ބަރޯސާވާން ޖެހިފައެވެ. ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ ތަނެއްގައި ހިނގާ ކަމެއްގެ އަސަރު ސީދާގޮތެއްގައި ނުވަތަ ނުސީދާގޮތެއްގައި ހަމަ އެންމެންނަށް ވެސް ފޯރާގޮތުގައެވެ. އެހެންކަމާއެކު، މުޅި ދުނިޔޭގައި ދިރިއުޅޭހާ އިންސާނުންގެ ދުނިޔެވީ ޙަޔާތުގެ ފާގަތިކަމާއި ފަޤީރުކަން ގުޅިފައި މިވަނީ، މި ދުނިޔޭގައި މާތްﷲ ލެއްވި ރިޒްޤާއި މުއްސަނދިކަން ހަމަގޮތުގައި ނުވަތަ ނުހަމަގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ މައްޗަށެވެ.
އިވޭ އަޑުތަކުންނާއި ފެންނަ މަންޒަރުތަކުން ދޭހަވެގެންދަނީ، ދުނިޔޭގައި ދިރިއުޅޭ އިންސާނީ އާބާދީގެ ގިނަބަޔަކު ނާމާންކަމެއްގައި ވާކަމެވެ. ދުނިޔެ އާބާދުވާ މިންވަރަށްވުރެ ބަރުބާދުވާ މިންވަރު ބޮޑުކަމެވެ. ދުނިޔޭގައި މާތްﷲ ލެއްވި ރިޒްޤު އިންސާނުން ބޭނުންކުރުމުގައި އިންސާފުގެ މަގުން އެއްކިބާވެގެންވާ ތަނެވެ. ދުނިޔޭގައިވާ ގުދުރަތީ މުއްސަނދިކަން އިސްތިޢުމާލުކުރުމަށްވުރެ ބޮޑަށް އިސްރާފުކުރެވޭ ތަނެވެ. ނަތީޖާއެއްގެގޮތުން ތަކެތީގެ އަގު އުފުލެމުންދަނީއެވެ. އަސާސީ ރިޒްޤަށް ވެސް އިންސާނީ ލެޔާ އެއްވަރުގެ އަގެއް ދައްކަންޖެހެނީއެވެ.
2007 ވަނަ އަހަރު ފެށުނު ހިސާބުން ގޮވާމުގެ ބާވަތްތަކުގެ އަގު އަރަމުންދާން ފަށައިފިއެވެ. ބީބީސީ ވެބްސައިޓެއްގައި ބަޔާންވެގެންވާ ފަދައިން، ވޭތުވެދިޔަ އަހަރު ގޮވާމުގެ ބާވަތްތަކުގެ ތެރެއިން ގޮދަނުގެ އަގު 130 އިންސައްތަ އަދި ހަނޑުލުގެ އަގު 74 އިންސައްތަ، ޒުވާރީގެ އަގު 31 އިންސައްތަ މައްޗަށް އެރިއެވެ. މި ތަފާސް ހިސާބަށް މިހާރު ބަދަލުތަކެއް އައިސްފައިވާނަމަ، އެއީ، ދުނިޔޭގައި ކުރިން ވެސް ފަޤީރު ގިންތީގައި ގުނެވުނު މީހުން ބަޑުހައިހޫނުކަމާ ދިމާއަށް ބާރު ދުވެއްޔެއްގައި ގެންގޮސްދޭނެ ބަދަލެއްކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެކަން ކަށަވަރެވެ.
ދުނިޔޭގައި ދިރިއުޅޭ އިންސާނުންގެ އެންމެ އަސާސީ ރިޒްޤުކަމުގައިވާ ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް އަގުބޮޑުވަމުންދާ ސަބަބުތައް ހާމަކޮށްދޭ ތަޖުރިބާކާރުން ބުނަނީ، ކާބޯތަކެތީގެ އަގު ބޮޑުވާ ސަބަބަކީ، ދަނޑުގޮވާމުން ލިބޭ މިންވަރު މަދުވުމެވެ. އެއީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުން ފެންބޮޑުވުމާއި ފެން ނުލިބުމާއި އަދި ދުނިޔޭގައި އިތުރުވަމުންދާ އާބާދީއަށް ކާންދެވޭވަރަށް އުފެއްދުން މަދުވެގެން ދިމާވާކަމެއް ކަމުގައެވެ. އަދި ބޮޑުއަގުގައި ކާބޯތަކެތި ވިއްކުމަށް ޓަކައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ރައްކާކޮށްގެން ގެންގުޅޭ ދަހިވެތި ސައުދާގަރުންގެ ސަބަބުން ދިމާވާ ކަމެއްކަމުގައެވެ. ބާޒާރުގައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ތޮށްޖެހި އަގުވެއްޓިދާނެތީ ކަނޑަށާއި ގޮނޑަށް އުކައިލާ މިންވަރު ދެނެވޮޑިގެންވުން ބޮޑީ މާތްﷲއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ބިޔަ އިޤްތިޞާދީ ނާރެހުގައި ހިނގާކަންކަމާ ގުޅުވައިގެން ހާމަކުރާ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި ދަނޑުވެރިކަން ކުރިއެރުވުމަށް ފައިސާ ޚަރަދުކުރާނެ މަހުޖަނުން ނުވުމާއި، ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާގައި ހަމަހަމަ ވާދަވެރިކަމެއް ނެތުން ހިމެނެއެވެ. ޙަޤީޤަތުގައި “މިނިވަން ވިޔަފާރި” އަކީ އަޑުއަހައިލަން ފަސޭހަ ނަމެއް ކަމުގައިވިޔަސް ދުނިޔޭގެ މުއްސަނދި ޤައުމުތަކާއި ފަޤީރު ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި، އެހާ “މިނިވަން” އަދި އެހާ “ހަމަހަމަ”ކަމާއެކު ހިނގާ އެއްވެސް ވިޔަފާރިއެއް ނެތެވެ.
ލަންޑަންގައި ހުންނަ ދުނިޔޭގެ ގޮވާމާބެހޭ ކައުންސިލް (އިންޓަރނެޝަނަލް ގްރެއިން ކައުންސިލް) އިން ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި މިއިން ޒަމާނަކު ދުނިޔޭގައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ނުއުފެއްދާހާ މިންވަރަށް ދެހާހުގެ އަހަރުތަކުގައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް އުފެއްދުނެވެ. ގާތްގަޑަކަށް 1.66 ބިލިއަން ޓަނުގެ ގޮވާން ކެނޑުނުކަމުގައިވެއެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ، އދ. ގެ ކާބޯތަކެއްޗާއި ދަނޑުވެރިކަމާ ބެހޭ ޖަމްޢިއްޔާ (އެފްއޭއޯ) ގެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ވެސް އެނގޭގޮތުގައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް 4.6 އިންސައްތަ އެ އަހަރުތަކުގައި އިތުރުވެފައިވެއެވެ. އުފެދޭ ސުވާލަކީ، އެހެންވިއްޔާ ބާޒާރުގައި ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް މަދުވުމުގެ ޙަޤީޤީ ސަބަބަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟
މި ސުވާލުގެ ޖަވާބެއް ހޯދާލުމަށް ވިސްނުން ހިންގައިލާއިރު، ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ތެޔޮ (ބަޔޯ ފިޔުލް) އުފެއްދުމުގެ ވާހަކައާ ދިމާއަށް މިސްރާބު ޖެހެއެވެ. 70 ގެ އަހަރުތަކުގައި ދުނިޔެއަށް އައި ތެލުގެ ހެލުންގަނޑަށްފަހު މިއަދު މިވަނީ ތެލުގެ އަގުއުފުލެމުންދާތީ މާބޮޑު ލޮޅުންތަކަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައެވެ. އެހެންވީމާ، ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ތެޔޮ އުފެއްދުމުގެ ހުނަރު ލިބިގެންވާ ބަޔަކު އެކަމާ ކުރިމަތިލީއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ބޭންކު (ވާލްޑް ބޭންކު) ގެ ރިޕޯޓެއްގައިވާ ގޮތުގައި، ކުޅިވަރަށް ބޭނުންކޮށް އުޅޭ ރޭސްކާރެއްގެ ތެޔޮ ޓޭންކު ފުރައިލުމަށް ޓަކައި އާދަމުގެ ދަރިޔަކު އެއްއަހަރު ދުވަހު ކެއުމަށް ބޭނުންކުރެވޭހާ ގޮވާން ބޭނުންވެއެވެ. އެހެންވީމާ، ގޮވާމުގެ ބާވަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން އުފައްދާ (ބަޔޯ ފިއުލުން) ކާރުތަކުގެ ތެޔޮ ޓޭންކުތައް ފުރުމަށް ގޮވާން ބޭނުންވާތީ، ގޮވާމުގެ ބާވަތްތަކުގެ އަގު އުފުލެމުންދަނީކަމުގައި އެރިޕޯޓު ބަޔާންކުރެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އިންސާނުންގެ ބަނޑު ފުރާނަ މުއްތިކުރުމަށް ބޭނުންވާ ގޮވާމުގެ ހެޔޮވަރު މިންވަރެއް ގެރިބަކައްޓަށް ވެސް ދެމުންގެންދެއެވެ. ކާމޭޒުމަތީގެ އެންމެ މުހިންމު އެއްބާވަތްކަމުގައި އެތަކެތީގެ މަސް ހިމަނާ މީހުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް ޓަކައެވެ. އެ ތަކެތީގެ މަސްކެއުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. 1 ކިލޯ ގެރިމަސް އުފެއްދުމަށް 10 ހާސް ލީޓަރާއި 13 ހާސް ލީޓަރާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް ފެން ބޭނުންވާއިރު، 1 ކިލޯ ހަނޑޫ ހެއްދުމަށް ބޭނުންވަނީ 2000 ލީޓަރާއި 5000 ލީޓަރާ ދެމެދުގެ އަދަދެއްގެ ފެން، ސައިންޓިސްޓުންގެ ހޯދުންތަކުން އެނގޭއިރު، ދުނިޔޭގެ ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތަކަށް ބަދަލު އަންނަމުން މިދަނީ ދުނިޔޭގެ ގުދުރަތީ މުއްސަނދިކަން ބޭނުންކުރުމުގައިވާ ނުހަމަ ގޮތްތަކުންކަން ދެނެގަންނަށް އުނދަގުލެއް ނުވެއެވެ.
އެހެންވީމާ، އިންސާނުންނަށް މާތްﷲ ދެއްވާ ރިޒްޤު އިންތިޒާމުކޮށް ބެލެހެއްޓުމުގައި އިންސާފު ގެއްލި ދިޔުމުން ދުނިޔޭގެ ހަ ބިލިއަނަށްވުރެ ބިޔަ އާބާދީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ 850 މިލިއަން މީހުން ބަނޑުހައިހޫނު ކަމުގައި ތިބެ ނިދަނީ މާތްﷲ މި ދުނިޔެއަށް އުފަންކުރެއްވިހާ ދިރޭތަކެތީގެ ދިރުން ދެމެހެއްޓުމުގެ ސަބަބެއްކަމުގައި ރިޒްޤު ނުލައްވާތީކީ ނޫނެވެ.
